บทนำ
กฎหมายอาจดูเป็นเรื่องซับซ้อนสำหรับใครหลายคน แต่ในความเป็นจริงแล้ว กฎหมายมีความสำคัญต่อการใช้ชีวิตประจำวันของเราทุกคน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการทำสัญญา การซื้อขายสินค้า การแต่งงาน การทำงาน ไปจนถึงการรับผิดทางอาญา หากเราไม่เข้าใจกฎหมาย อาจทำให้ถูกเอาเปรียบหรือเสียสิทธิของตนเองโดยไม่รู้ตัว
บทความนี้จะพาคุณทำความเข้าใจ “กฎหมายใกล้ตัว” ที่มักเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน แบ่งเป็นหัวข้อสำคัญ ๆ ที่ควรทราบ พร้อมแนวทางในการป้องกันปัญหาทางกฎหมาย เพื่อให้คุณใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือในการคุ้มครองสิทธิและประโยชน์ของตนเองได้อย่างมั่นใจ
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (Civil and Commercial Code)
1. สัญญาที่พบบ่อยในชีวิตประจำวัน
การทำสัญญาไม่จำเป็นต้องมีเอกสารทุกครั้ง เพียงการตกลงด้วยวาจา หากมีเจตนาตรงกัน ก็ถือว่าเป็นสัญญาแล้ว เช่น
- ซื้อขายของออนไลน์
- เช่าบ้านหรือเช่ารถ
- กู้ยืมเงิน
แต่หากเป็นสัญญาบางประเภท กฎหมายกำหนดว่าต้องทำเป็นลายลักษณ์อักษร เช่น สัญญาเช่าที่ดินเกิน 3 ปี หรือ สัญญาค้ำประกัน หากไม่ทำเป็นหนังสือจะฟ้องร้องบังคับคดีไม่ได้
เคล็ดลับ: เวลาทำสัญญาควรเก็บหลักฐาน เช่น สลิปโอนเงิน แชท หรือใบเสร็จ เพื่อป้องกันข้อพิพาทในอนาคต
2. หนี้และการชำระหนี้
กฎหมายกำหนดว่าลูกหนี้ต้องชำระหนี้ตามกำหนดเวลา หากผิดนัด เจ้าหนี้สามารถเรียกดอกเบี้ยผิดนัดได้ (โดยทั่วไปไม่เกินอัตราที่กฎหมายกำหนด)
ตัวอย่าง:
- กู้เงินเพื่อน 50,000 บาท โดยไม่มีดอกเบี้ย แต่เมื่อครบกำหนดไม่คืน เพื่อนมีสิทธิเรียกดอกเบี้ยผิดนัดตามที่กฎหมายกำหนดได้
3. การสมรสและทรัพย์สินระหว่างสามีภริยา
เมื่อมีการสมรสโดยถูกต้องตามกฎหมาย จะเกิดทรัพย์สินสองประเภท คือ
- สินส่วนตัว เช่น ทรัพย์ที่ได้มาก่อนสมรส
- สินสมรส เช่น เงินเดือนหลังแต่งงาน หรือทรัพย์สินที่ซื้อระหว่างสมรส
หากหย่าร้าง ต้องแบ่งสินสมรสครึ่งหนึ่ง เว้นแต่จะมีการทำ สัญญาก่อนสมรส (Prenuptial Agreement)
กฎหมายอาญา (Criminal Law)
4. ความผิดเกี่ยวกับทรัพย์
กฎหมายอาญากำหนดความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ไว้หลายรูปแบบ เช่น
- ลักทรัพย์ (มาตรา 334)
- ยักยอกทรัพย์ (มาตรา 352)
- ฉ้อโกง (มาตรา 341)
ตัวอย่าง:
- หยิบมือถือของเพื่อนไปโดยไม่ได้รับอนุญาต ถือเป็นลักทรัพย์
- รับฝากเงินแล้วเอาไปใช้ส่วนตัว ถือเป็นยักยอก
5. ความผิดเกี่ยวกับร่างกายและเสรีภาพ
- การทำร้ายร่างกายผู้อื่นจนบาดเจ็บ (มาตรา 295) มีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี
- หากทำให้บาดเจ็บสาหัสหรือเสียชีวิต โทษจะหนักขึ้นตามลำดับ
6. ความผิดทางเทคโนโลยี (Cybercrime)
ในยุคดิจิทัล การโพสต์ข้อความเท็จหรือหมิ่นประมาทผู้อื่นบนโลกออนไลน์อาจเข้าข่ายความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์
เคล็ดลับ: ควรคิดก่อนโพสต์ เพราะการแชร์หรือส่งต่อข้อความหมิ่นประมาทก็มีความผิดได้เช่นกัน
กฎหมายแรงงาน (Labor Law)
7. สิทธิของลูกจ้าง
ลูกจ้างมีสิทธิตามกฎหมาย เช่น
- ค่าจ้างขั้นต่ำ
- วันหยุดประจำปี
- ค่าชดเชยกรณีเลิกจ้างไม่เป็นธรรม
ตัวอย่าง:
หากนายจ้างเลิกจ้างโดยไม่จ่ายค่าชดเชย ลูกจ้างสามารถร้องเรียนต่อสำนักงานแรงงานได้
8. การเลิกจ้างและการคุ้มครองแรงงาน
หากนายจ้างเลิกจ้างโดยไม่เป็นธรรม เช่น เลิกจ้างทันทีโดยไม่มีเหตุผล ลูกจ้างมีสิทธิฟ้องเรียกค่าเสียหายเพิ่มเติมได้
กฎหมายครอบครัวและมรดก
9. การหย่า
การหย่ามี 2 แบบ
- หย่าโดยความยินยอม ต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียน
- หย่าโดยคำพิพากษาศาล หากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่ยินยอม
10. มรดกและพินัยกรรม
- หากไม่มีพินัยกรรม มรดกจะตกทอดตามลำดับทายาทโดยธรรม
- หากทำพินัยกรรม สามารถกำหนดได้ว่าจะยกทรัพย์สินให้ใคร
เคล็ดลับ: ควรทำพินัยกรรมเป็นลายลักษณ์อักษร เพื่อป้องกันข้อพิพาทภายในครอบครัว
ทำไมควรเรียนรู้กฎหมาย
- ป้องกันการถูกเอาเปรียบ
- รักษาสิทธิของตนเอง
- ลดความเสี่ยงทางธุรกิจและการเงิน
- เตรียมพร้อมเมื่อต้องเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม
สรุป
กฎหมายไม่ใช่เรื่องไกลตัว แต่เป็นสิ่งที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันตั้งแต่ตื่นนอนจนเข้านอน การมีความรู้พื้นฐานทางกฎหมาย จะช่วยให้คุณดำเนินชีวิตได้อย่างมั่นใจและลดความเสี่ยงจากปัญหาที่อาจเกิดขึ้น
หากคุณกำลังเผชิญปัญหาทางกฎหมาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสัญญา แรงงาน ครอบครัว หรือคดีอาญา การขอคำปรึกษาจากทนายความถือเป็นสิ่งสำคัญ
👉 สามารถติดต่อทนายวิรัชได้ที่ สายด่วน โทร 0812585681 หรือ add line @732hjgrx